Ya Öyle Değilse?
Hamileliğin 37. haftasından önce doğan bebekler “prematüre” olarak biliniyor. Prematüre bir bebeğin bakımı, düşük kilosu ve diğer olası sağlık sorunları sebebiyle zor ve zaman alıcı olabilir. Buna ek olarak birçok prematüre bebek, hastanede daha uzun süre kalmaya ihtiyaç duyar. Ama unutumalıdır ki doğru müdahale ve gerekli bakımlarla hayata erken başlayan kahramanlarımızı yaşama bağlamak mümkün… Her […]
Binlerce yıl önce yaşamış insanlar kafatasını delerek bir tür beyin cerrahisi mi uyguluyordu? Literatürdeki adı “Trepanasyon” olan bu sistem, keskin bir aletle kafatasında delik açmayı içeriyordu. Bugüne dek, dünyanın birçok bölgesindeki arkeolojik alanlarda kafatasında delik olan binlerce iskelet bulunuyor; fakat bilim insanları eski insanların neden bu yönteme başvurduğu konusunda henüz anlaşmaya varmış değil. Trepanasyon, Yunanca “Trypanon” kelimesinden […]
Uyku, kimimiz için biten günün ardından gelen keyifli bir arkadaş; kimimiz içinse yokluğu eziyete dönüşen bir gereklilik. Ancak biliyoruz ki “uyku”- sevelim ya da sevmeliyim- bizlerin biyolojik açıdan en önemli ihtiyaçlarından biri. Bu yüzden uyku bozuklukları, üzerinde çalışılması gereken önemli sağlık sorunlarının başında geliyor. COVID-19 hayatımızın her alanında etkisini gösterdi ve göstermeye de devam ediyor. […]
Bir çoğumuzun aşina olduğu “Son Akşam Yemeği” Leonardo da Vinci’nin en ünlü eserlerindendir. Duvar üzerine yapılmış resim, İsa’nın tutuklanmadan önce havarileriyle yediği son akşam yemeğini anlatır. İnanışa göre bu yemekte ekmek yenir ve şarap içilir. Böylece ekmek ve şarap ayinlerin parçası haline gelir. 1263 yılında İtalya’nın Bolsena kentindeki ayinde çarpıcı bir olay yaşanır. İddiaya göre […]
‘’Dünyaya geldikten birkaç saniye sonra plastik bir balonun içine alındı ve ömrünün sonuna dek orada yaşadı.’’ Kulağa son derece tuhaf gelen ve belki hayal dünyamıza dahi sığdıramadığımız bu hikâye bir insanın tek ve gerçek dünyası olabilir miydi? David, 21 Eylül 1971’de Houston’daki Texas Çocuk Hastanesinde doğdu. Gerçek dünyaya birkaç saniye maruz kaldıktan sonra, plastik bir izolatör baloncuğuna yerleştirildi. David, […]
Temel ilkeleri John Holland tarafından atılan genetik algoritma kavramı, doğal seçime dayanan bir arama ve optimizasyon metodudur. Bu kavram yapay zekanın evrimsel süreçleri inceleyip problemlere hızlı ve kolay çözümler üretmesi sonucu ortaya atılmıştır. Örneğin bir populasyonda hangi canlının neslini sürdürme ihtimalinin daha yüksek olduğunu belirler. Bu durum canlının ortama uyum gücünün göstergesidir. Aynı şekilde bu […]
Yakın Geçmişten Gelen Bilim: Tıbbi Antropoloji Antropoloji, anthropos (insan) ve logos (bilim) kelimelerinden oluşmuş, insanların kökenini, evrimini, biyolojik özelliklerini, toplumsal ve kültürel yönlerini araştıran bir bilim dalıdır. Alt dallarından olan tıbbi antropoloji, 70’lerden günümüze yerli tıp anlayışlarından ayrılmıştır. Çoğunlukla sağlık ve hastalık kavramlarını toplum ve onu oluşturan değerlerle birlikte inceleme yoluna gitmiştir. Hastalığın, sağlık ve […]
Her insanın kendi genetik kimliği vardır. Bu kimlik, hastalıklara yatkınlıkla beraber pek çok şeyi gösterir. Mikroorganizma topluluğu olarak mikrobiyota da benzer şekildedir. Bireye özgü olmasıyla beraber kişi hakkında bilgi verir. Barındırdığı genetik materyale ise mikrobiyom denmektedir. Bu bağlamda İnsan Genom Projesinin ardından “İnsan Mikrobiyom Projesi” (HMP) tamamlanmıştır. Araştırmacılar mikroorganizmalarca zengin beş bölge belirledi. Burun, ağız, […]
Sağlık alanında öğrenim gören veya görevini sürdüren bizler tıbbı kitaplardan öğreniyor ve hastalarla birlikte deneyimliyoruz. Ancak tıp ciddiyetini ve zorluğunu yalnızca kitaplar ve hastalar çerçevesinden bakarak tam anlamıyla kavrayabileceğimiz bir alan değildir. İnsanın yaşama ve zarar görmeme haklarını içinde barındırması sebebiyle hukukla yakından ilişkilidir. Bu yazıda tıbba hukuk çerçevesinden bakabilmeyi ve onu daha iyi anlayabilmeyi […]
Antarktika gezisi sırasında Rus cerrah Leonid Rogozov ciddi şekilde hastalandı. Bir ameliyata ihtiyacı vardı ve keşif ekibinin doktoruna başvurmak durumunda kaldı yani; kendisine. Evet, yanlış duymadınız! Ekipteki tek doktor olarak, bunu kendisinin yapması gerekiyordu. Leonid Ivanovich Rogozov, 1960-1961 yılları arasında Antarktika Novolazarevskaya Üssünde Sovyet Antarktika Seferi’ne katılan önde gelen bir Rus doktordu. Leonid, beklenmedik bir olay nedeniyle bu görevde dünya çapında ün […]
Diri diri gömülerek Home-Dai lanetiyle ölümsüzlük cezasına çarptırılan Rahip İmhotep, “Ölüm sadece bir başlangıçtır.” yazmıştı tabutuna; lanetiyle birlikte 3000 yıllık uykusundan uyanacaktı bir gün. (The Mummy, 1999) Stephen Sommers imzalı “The Mummy” ve serinin devam filmi “The Mummy Returns”, 90’lı yılların sonunda eğlence sineması için önemli filmler olmuş, dünya çapında 850 milyon dolar hasılat elde […]
Çocuklardan yaşlılara hemen hemen her yaş grubunu enfekte eden bu canlı, günlük hayatımızdan çok uzakta yaşamamaktadır. Bu parazit lavabolardan, yüzme havuzlarından, klimalardan ve içme suyundan izole edilebilirken aynı zamanda toprak gibi farklı yaşam alanlarında da görülebilir. Acanthamoeba keratiti patogenezinde rol alan bu organizma ciddi görme kayıplarına ve hatta körlüğe neden olabilmektedir. Konağın kornea tabakasına yerleşmesi […]
POSTMODERN TÜKETİM İLLÜZYONU: NÖROPAZARLAMA Üretim ve tüketim insanların içinde bulundukları koşulların,ekonomik ve sosyolojik düzeyin göstergesidir. Bu gösterge insanoğlu var olduğundan beri işlemekte ve sürekli bir devinim halinde canlılığını sürdürmektedir. Bu devinim yakın çağda kendini daha çok tüketimin kontrolüne bıraktı.Yani artık ne kadar üretim ,o kadar tüketim değil de;ne kadar tüketim o kadar üretim felsefesine ayak uyduruluyor. […]
Bugünkü Yunanistan topraklarının güneyinde, Ege Denizi’nde bulunan bir yarımada olan Mora Yarımadası’nın doğusunda antik zamanların en gelişmiş sağlık merkezi olan Asklepion bulunmaktaydı. Dönemin kıyı şehri olan Epidaurus’a ait olan bu merkez, sağlık imkanları, şifalı suları ve yetenekli hekimleriyle başta Yunanistan olmak üzere dünyanın dört bir yanından ziyaretçilere ev sahipliği yapmaktaydı; ancak günümüz hastane anlayışının aksine […]
Hepimizin bildiği gibi; çizimler, anatomi öğreniminin kilit noktasını oluşturmaktadır. Bununla birlikte; anatomik illüstrasyon, mevcut statüye ulaşmak için yüzyıllar boyu süregelen bir gelişim göstermiştir. Bu gelişme ilk başta sanat ve eğitim amaçlı iken ilerleyen aşamalarda tıbbi hedeflere yönelik olmuştur. Gelin hep beraber bu serüvene bir göz atalım: Mevcut literatür Galen’ in tanımlayıcı metninin hâkim olduğu klasik […]
Bir dakikalığına solunum kaslarınızın çalışmadığını ve nefes alamadığınız o korkutucu anları hayal edin. Siz bir nefes daha alabilmek için çırpınırken tıbbi ekip sizi alıp ayaklı tabuta benzeyen korkunç bir cihazın içine koyuyor. Hem de boğazınıza kadar tüm vücudunuzu kapatacak şekilde. Ardından odanın her yerinde tuhaf, rahatsız edici bir vızıltı sesi başlıyor. Rahatlayın… Akciğerleriniz temiz hava […]
COVID-19 Pandemisi tüm dünyada köklü değişikliklere sebep oldu ve olmaya da devam edecek gibi görünüyor. İnsanlık tarihinde benzerine az rastlanmış bu süreç, hepimizi belirsizliğe sürüklerken aklımızda yeni soruların oluşmasına da sebep oldu. Çoğu ülke pandemiyi atlatmaya yönelik bir yol izliyor gibi görünüyorsa da alanında uzman kişiler pandemi sonrasında yeni dünya düzeni hakkında tahmin yürütmeye ve […]
Bulunduğunuz konum ve içinde yaşadığınız hayat şartları ne olursa olsun; tutkularınızla doğru orantılı olarak yetenekleriniz, baskın yönleriniz ve ilgi alanlarınız sizi devamlı kendi peşinden sürükleyecek ve sizin peşinizi de asla bırakmayacaklar. Sizi adeta bir mıknatıs gibi çekecekler. Bu durumda sizin neye nasıl yöneldiğiniz ve doğal eğilimleriniz ile hayat şartlarınızı harmanlayabilmekteki başarınız geleceğinizi belirleyecek. Yöneliminiz olan […]
Tarihteki en ünlü tablolardan biri olan Lisa Gherardini’nin portresi “Mona Lisa”, gizemli havasıyla pek çok esere konu olmuştur. Peki bu tablo üzerine bilimsel makaleler yazıldığını biliyor muydunuz? Mona Lisa, La Gioconda ya da La Joconde, İtalyan sanatçı Leonardo Da Vinci tarafından yapılmış bir tablodur. Bu eser “Dünyada en çok bilinen, en çok ziyaret edilen, hakkında […]
Herkese merhaba! Çoğu üniversite ve lise ara tatile girdiği, ve neredeyse hepimiz, yeni yıl hedeflerimiz arasına “Bu yıl daha çok kitap okuyacağım.” gibi maddeler eklediğimiz için bugün sizlerle severek okuduğum 3 adet tıp temalı kitabı paylaşmak istedim. Bu kitaplardan ikisi klinik tecrübeler, diğeri ise tıp fakültesi mezunu olan bir araştırmacı üzerine kitaplar. Umarım bu listedeki […]