Alexander Fleming – Penisilin Keşfiyle Modern Tıbbın Antibiyotiklere Bakışını Değiştiren Değerli Bilim İnsanımız
Alexander Fleming, 6 Ağustos 1881 tarihinde İskoçya’nın Lochfield kentinde dünyaya geldi. Sekiz kardeşlerdi. Yedi yaşındayken babası vefat etti. Babasının vefatından sonra Alexander, annesine ve kardeşlerine hep destek oldu. Azimli ve özverili birisi olduğu için başarılarla dolu bir gelecek onu bekliyordu.
Eğitim Hayatı
Alexander, Louden Moor Okulu, Darvel Okulu ve ardından Kilmarnock’taki akademide iki yıl eğitim aldı. Dört yıl boyunca denizcilik nakliye ofisinde çalıştıktan sonra, azimle çalışarak Mary Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni kazandı. 1901 yılında Paddington’taki St. Mary Hastanesi Tıp Okulu’nda eğitimini başarıyla tamamladı ve 1906 yılında mezun oldu. 1908 yılında Alexander, akut bakteri enfeksiyonları konulu bir tez hazırlayarak üstün başarı belgesi aldı. Alexander, 1. Dünya Savaşı çıkana kadar Londra’daki St. Mary Hastanesi’nde hizmet verdi. Stay Mary’de aşı tedavi çalışmalarında görev alan Sir Almroth Edward Wright’in yanında çalıştı. Öğrenci olarak girdiği St. Mary Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde hayatının sonuna kadar çalıştı. 1921 yılında asistanlıktan Sir Almroth Edward Wright’in yardımcılığına terfi etti. Çalışmalarına hız kesmeden devam etti ve 1928 yılında ise bakteriyoloji profesörü oldu. 1946 yılında Alexander, enstitü kimliğine kavuşmuş olan aşı bölümünün yöneticiliğini Sir Almroth Edward Wrigh’dan devraldı. 1948 yılında Londra Üniversitesi’ndeki öğretim görevinden emekli olmasına rağmen aşı enstitüsündeki görevine devam etti.
1.Dünya Savaşı döneminde Alexander, 1914-1918 yılları arasında yüzbaşı rütbesiyle hekim olarak görev aldı. Cephelerde hekimlik yaptığı dönemde askerlerin enfeksiyon sonucu korkunç ölümlerine yakından şahit oldu. Savaşın bitiminden sonra St. Mary’s Hastanesi’ne geri döndü ve antiseptikler üzerine çalışmalara başladı. Laboratuvar çalışmalarının yanı sıra St. Mary’de bakteriyoloji dersi verdi. 1921 yılında Alexander, uzun araştırmalarının sonucunu antibiyotik lizozimi bularak gördü.
Penisilin Keşfi
wikipedia.org
Alexander Fleming’in keşfettiği lizozim, Fleming’in içinde bir bakteri ağı olan kapların içine hapşırması sonucu bulundu. Birkaç gün sonra fark etti ki mukusla temas eden bölgedeki bakteriler ölmüştü.
1928 yılının Eylül ayında Alexander, stafilokok basili kültürleriyle bir deney yaparken, birkaç gün için laboratuvar havasına açık bırakılan kültür tabakalarından birinin küflenmiş olduğunu, bakterilerin küf (mantar) tabakasının çevresinde büyümekten yoksun kaldıklarını gördü. Mantarlar, Staphylcoccus aureus bakterisi tarafından sarılmış kaplarda yetişmişlerdi; fakat dikkatle incelendiğinde görünecekti ki bu mantarlar, zararlı olma potansiyeli olan bakterileri yıkıyordu, bunun anlamı şu idi: Mantar zararlı maddeleri yok ediyordu. Bunun önemini hemen anladı ve küfü Penicillium’un bir türü olarak tamamladıktan sonra bu güçlü karşı bakterinin maddesine “Penisilin” adını verdi. Bir yıl sonra Alexander, penisilin hakkında bir makale yayınladı. Daha sonra penisilinin zehirleyici olmadığını ve birçok zararlı bakterinin gelişimini engellediğini kanıtladı.
Fleming, genelde bahçe toprağı ile çalışırdı, bu da bir kimyager için oldukça zor bir işti. Çünkü, bahçe toprağını analiz etmek, elemek, ve içinde doğru mantarları yetiştirmek zahmetli bir süreçti. Fleming, buluşunu buradan daha ileriye taşıyamadı. Howard Florey ve Ernst Boris Chaini, penisilinin etkili bir hale gelmesini sağladılar. Bu çalışmalar sayesinde İkinci Dünya Savaşı döneminde ve sonrasında pek çok insanın yaşamı kurtuldu.
Alexander, 1943 yılında Royal Society’ye üye kabul edildi. 1944 yılında şövalye unvanıyla birlikte John Scott onur madalyasını aldı. Ertesi sene meslektaş ve yurttaşları Sir Howard Walter Florey ve Ernst Boris Chain ile 1945 Nobel Tıp Ödülü’nü paylaştı. 12 yıl sonra Florey ile Chain klinik bir deneme için yeterli nicelikte penisilini saflaştırıp elde etmeyi başardılar.
Ödülleri
1945- Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü
1944-Şövalyelik unvanıyla birlikte John Scott Onur Madalyası
Ölümü
Alexander Fleming, 74 yaşındayken geçirdiği kalp krizi sonucu 11 Mart 1955 tarihinde hayatını kaybetti. Buluşuyla modern tıbbın antibiyotiklere bakışını değiştirmiş, milyonların hayatını kurtarmıştır.
Alexander Fleming’in Başından Geçen İlginç Hikaye
Bir İngiliz karı koca, yanlarına oğullarını da alarak yaz tatillerini tabiatla iç içe geçirmek üzere İskoçya’nın uçsuz bucaksız kırlarına gitmişlerdi. Oğulları, bu tatil günlerinin birinde köyün hemen yanı başındaki koruda tek başına dolaşmaya çıktı. Ağaçların arasındaki su birikintisinin dayanılmaz çekiciliğine kapılarak oracıkta suya girdi. Başına geleceklerden habersizdi tabi ki. Genç adam, vücudunu serin su birikintisinin keyfine bırakmıştı ki dayanılmaz bir sancıyla bir anda ne olduğuna şaşırdı. Delikanlının ayağına kramp girmişti.
Her kramp bir öncekinden daha şiddetli oluyor ve onu acılar içinde kıvrandırıyordu. Genç adam birkaç dakika içinde kendini suyun üzerinde tutacak son gücünü de kaybetti. Hayat mücadelesini kaybetmeye başladığını hissetmişti ki, dehşet ve panik içinde can havliyle bağırmaya, yardım çağırmaya başladı.
Suyun yakınlarında bir yerde, tarlasına çalışmakta olan bir köylü çocuğu, feryatları duyunca hemen işini bırakarak sesin geldiği tarafa doğru koştu. Suyun içinde çırpınmakta olan yabancıyı gören genç köylü hemen suya atlayarak delikanlıyı boğulmaktan son anda kurtardı.
Delikanlının babası, oğlunu korkunç bir ölümden kurtaran genç köylüye teşekkür etmek için evine davet etti.
Delikanlının babası sohbet sırasında cesur köylüye gelecekle ilgili planlarını sordu.
“Babam gibi çiftçi olacağım maalesef ” diye isteksizce cevap verdi genç köylü.
Baba, vefa borcunu ödemek için aradığı fırsatı bulduğunu düşündü.
“Başka bir şey mi olmak isterdin yoksa” diye sordu genç köylüye.
“Evet “diye başını salladı genç köylü, “Hep doktor olmak isterdim. Ama bizler fakir insanlarız. Böyle pahalı eğitimi babam karşılayamaz…”
“Üzülme… İstediğin olacak….” dedi İngiliz baba. “Tıp fakültesinde okuman için gerekli tüm masraflarını karşılayacağım”
Bu hadisenin üzerinden çok uzun yıllar geçti. 1943 yılının aralık ayında, Winston Churchill Kuzey Afrika’da hastalandı. Zatürre teşhisi konmuştu. Hem de çok şiddetli bir zatürre. Hemen o günlerde penisilin olarak bilinen mucizevi ilacı keşfeden Sir Alexander Fleming’e haber gönderildi. Alexander Fleming, hemen İngiltere’den uçağa binerek Afrika’ya ulaştı ve yeni ilacını zatürre hastası olan İngiltere Başbakanı’na tatbik etti. Penisilin keşfine kadar ölümcül bir hastalık olan zatürre, Churchill’i öldürmeyi başaramadı. Penisilini keşfeden ve bu ilacı ile Başbakanı bizzat tedavi eden Alexander Fleming, Winston Churchill’in hayatını kurtardı.
Yıllar önce İskoçya’daki küçük gölde genç Churchill’i boğulmaktan kurtaran ve çiftçi olacakken baba Churchill’in maddi desteği sayesinde tıbbiyeyi okuyan genç köylü, Doktor Alexander Fleming’den başkası değildi.
KAYNAKÇA
1) Alexander Fleming ve Mucize İlaç Penisilin
Son güncelleme tarihi: 14 Nisan 2020 https://www.matematiksel.org/alexander-fleming-ve-mucize-ilac-penisilin
2) Alexander Fleming Biyografisi
https://www.biyografi.info/kisi/alexander-fleming
3)Alexander Fleming