27 YILLIK EMBRİYODAN MOLLY GİBSON’A

Molly Gibson, 1992’den itibaren hayata gelmeyi dört gözle bekleyen dondurulmuş bir embriyoydu ta ki 2020 yılının Ekim ayına kadar. Uzun zamandır çocuk sahibi olmaya çalışan Tina ve Ben Gibson çifti bu dondurulmuş embriyoyu sahiplenmeye karar verdiler ve Şubat 2020’de Tina’nın rahmine embriyo yerleştirildi. Çiftin böylesine alışılmışın dışında karar vermesi aslında ilk kez görülen bir durum değildi. 2017 yılında Molly’nin biyolojik kız kardeşi Emma’yı da bizzat Tina doğurdu. Emma da 24 yıllık dondurulmuş bir embriyoydu. Molly ise kardeşinin rekorunu 27 yılla kırdı. Molly’nin dondurulma yılının 1992 olduğunu, Tina’nın o tarihlerde yaklaşık 2 yaşında olduğunu düşünürsek anne ve kızları arasında büyük bir yaş farkından bahsedemeyiz.

2017’de Emma’nın, 2020’de Molly’nin sağlıklı bir şekilde dünyaya gelmesi embriyoların ne kadar uzun süre boyunca dondurulabileceği sorusunu akla getirdi. John Hopkins Fertilizasyon Merkezinden Dr. Mindy S. Christianson bu sorunun cevabının kesin olmadığını söyledi. Fakat ellerinde Molly gibi 27 yıllık bir örnek olduğunu ve dondurulma süresinin embriyonun kalitesine göre daha da artabileceğini ekledi.

Embriyonun dondurulması işlemi tarihte iki şekilde gerçekleştirildi: Yavaş dondurma ve virtifikasyon(camlaştırma). 2009’da yapılan bir araştırmayla virtifikasyonla dünyaya gelen embriyo oranının daha fazla ortaya konuldu. Defekt oluşumu ve doğum sonrası problemlerin daha az görüldüğü gözlemlendi. Yavaş dondurma günümüzde tercih edilmemekte, genel olarak virtifikasyon tekniği kullanılıyor.

Embriyonun anne karnına aktarılması ise klasik in vitro fertilizasyon tekniği ile gerçekleştiriliyor. İn vitro fertilizasyon tekniğini kısaca özetlemek gerekirse, çeşitli nedenlerle çocuk sahibi olamayan kişilerin yumurta ve sperminin laboratuvar ortamında döllenmesi ve tekrar anne rahmine aktarılması diyebiliriz. Dondurulmuş embriyolarda da bu sistem değişmiyor, günümüzde yaygın olarak kullanılan bu teknikle kolayca anne rahmine implantasyon sağlanıyor.

İşin ilginç yanı bu haberi ilk okuduğumda bir bilim kurgu romanını okuyormuşum gibi hissettim. Teknolojinin ivmelenmesi bize yeni umutlar aşılıyor. Dondurulmuş embriyolar sayesinde kişiler, üreme hücrelerinde çeşitli defektlere sahip olsalar bile çocuk sahibi olabiliyor ve bu kişilere anne karnında sağlıklı bir doğum şansı veriliyor. Bunun yanında her teknolojik yenilik gibi embriyoların dondurulması da çeşitli etik soruları beraberinde getiriyor. Doğumun gerçekleşmesinde rol alan doktorlar da dondurulmuş embriyonun kimin tarafından kullanıldığına dikkat edilmesi gerektiğini düşünüyor.  Çok uzun zaman sonra değil 2050’li yıllarda belki de şu an döllenen ve dondurulan embriyolar implante edilecek ve 2050’li yıllarda dünyaya gözlerini açacaklar. Şu anda dünya üzerindeki fertilite merkezlerindeki embriyo sayısı ise zaten çok fazla. Bu rezervin iyi bir şekilde korunması ve kontrolünün sağlanması gerekiyor. Embriyoların sayısı kesin olmadığından distopik senaryolarda kullanılmaları ne kadar mümkün görülmese bu durumun de gerçekleşme olasılığı olabilir. Kök hücrelerle ilgili yapılan çalışmalara benzer etik sorunların embriyolar için de geçerli olduğunu söyleyebiliriz. Bu rezervin yanlış kişilerin eline geçmesiyle insan-ordu oluşturma ya da üzerinde deney yapabilmek amacıyla bebeklerin dünyaya getirilmesi senaryoları ilk aklıma gelen senaryolar. Laboratuarın kapalı kapıları arkasında dönen ve hiçbir şekilde etik olmayan bu durumların oluşmaması için dondurulmuş embriyo rezervinin korunması adına gereken önem verilmelidir.

KAYNAKÇA VE İLERİ ARAŞTIRMA İÇİN:

  1. BBC News, Washington by Holly Honderich ‘’ Baby girl born from record setting 27-year-old embryo’’ 2 Aralık 2020 : https://www.bbc.com/news/world-us-canada-55164607
  2. The New York Times by Maria Cramer ‘’ Girl is born in Tennessee from embryo frozen for 27 years’’ 3 Aralık 2020: https://www.nytimes.com/2020/12/03/science/tennessee-embryo-donate.html
  3. Healthline Written by Amy Jamieson on December 19, 2020 — Fact checked by Jennifer Chesak ‘’ Baby Born from 27-Year-Old Embryo: What This Means for the Future’’ : https://www.healthline.com/health-news/baby-born-from-27-year-old-embryo-what-this-means-for-the-future
  4. CNN US By Scottie Andrew Updated 2231 GMT (0631 HKT) December 1, 2020 ‘’ Baby born from 27-year-old embryo believed to have broken record set by her big sister’’ : https://edition.cnn.com/2020/12/01/us/baby-frozen-embryo-27-years-trnd/index.html
  5. The Washington Post By Marisa Iati Dec. 3, 2020 at 2:30 p.m. GMT+3 ‘’ Meet Molly, the baby who came from an embryo frozen when her mom was a year old’’ : https://www.washingtonpost.com/lifestyle/2020/12/03/embryo-frozen-27-years-ago-live-birth/

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.