TEK VE TEK BAŞINA: TÜRKAN

15 Temmuz 202015 Temmuz 2020 Elçin Cömert 0 yorum biyografi, cüzzam, dermatolog, tekvetekbaşınatürkan, türkasaylan

Türkan Saylan’ı, lise yıllarımda Ayşe Kulin’in “Tek ve Tek Başına, Türkan” romanını okuyarak tanıdım. Bir solukta okuyup bitirdiğim kitaptan hayata dair çok şey öğrendim. Yazımın başlığında da o yüzden romanın ismine yer vermek istedim. Hadi gelin Tek ve Tek başına Türkan’ı biraz daha yakından tanıyalım.

***1971-Türkan Saylan, Kandilli Mezunlar Günü***

1935 yılında İstanbul’da doğmuştur. Lili Mina Raiman (sonradan Leyla adını almıştır) ve Fasih Galip Bey’in beş çocuğunun en büyüğüdür. Kandilli İlkokulu ve Kandilli Kız Lisesi’nde okumuştur. Sonrasında İstanbul Tıp Fakültesi’ni kazanmış, fakülteden 1963’te mezun olmuştur. Uzmanlığını SSK Nişantaşı Hastanesi’nde, Deri ve Zührevi Hastalıkları üzerine yapmıştır. 1968 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı’nda Başasistanlığa başlamıştır. İngiltere’de, İngiliz Kültür Heyeti’nin bursuyla eğitim almış, Fransa’da ve İngiltere’de bilimsel çalışmalar yapmıştır. 1972’de doçentlik unvanını, 1977’de profesörlük unvanını almıştır.

İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı Başkanlığı, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Lepra Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürlüğü, İÜ Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde müdür yardımcılığı ve uygulama merkezindeki kadın sağlığı derslerinin koordinatörlüğü, Dermatoloji Kliniği öğretim üyeliği gibi birçok farklı alanda çalışmıştır.

Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’nin (ÇYDD) kurucularındandır ve uzun bir süre Genel Başkanlığını yürütmüştür. Ayrıca 1995’te mezun olduğu lisede oluşturulan Kandilli Kız Lisesi Kültür ve Eğitim Vakfı’nın ve yine 1995’te kurulmuş olan Türkiye Çağdaş Yaşamı Destekleme Vakfı’nın kuruculuğunu ve başkanlığını yapmıştır.

**1983-Türkan Saylan, Lepra Taraması, Van**

Türkiye’nin ilk kadın dermatologlarından Prof. Dr. Türkan Saylan, o dönemde insanların hastalık bulaşır düşüncesi ile uzak durduğu cüzzamlı hastaların tedavi edilmesine dair hem ülkemizde hem de Dünya’nın çeşitli ülkelerinde önemli adımlar atmıştır. O hayata küsen cüzzam hastalarına yaşama sevinci aşılamayı başarmıştır ve bu nedenledir ki cüzzam konusunda zafere ulaşmıştır. Bu zafer yolunda neler mi yapmıştır?

Cüzzamla Savaş Vakfı’nı kurmuştur. Emekli olana dek Dünya Sağlık Örgütü’nde cüzzam konusunda danışmanlık yapmıştır. Uluslararası Lepra Birliği’nin kurucu üyesi ve başkan yardımcısıdır. Dermatopatoloji Laboratuvarı’nın, Behçet Hastalığı ve Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Poliklinikleri’nin kurulmasında büyük katkılar sağlamıştır. 21 yıl gönüllü olarak Sağlık Bakanlığı İstanbul Lepra Hastanesi Başhekimliği yapmıştır. Öyle ki Türkan Saylan’a cüzzamla ilgili yaptığı çalışmalardan dolayı Hindistan’da, “Uluslararası Gandhi Ödülü” verilmiştir.

Birçok alanda, insanlık için büyük mücadelelerde bulunan ve bu uğurda savaşan Saylan kendi hayatında da birçok şeyle mücadele etmiştir. Hamileliğinde vereme yakalanmış, hayatında her şey yoluna girmeye başladığı zamanda ise bu kez kanser hastalığı ile savaşmıştır. Kanserle mücadelesi pek çok insana örnek olmuştur. Saylan, 2009 yılında mücadele ile dolu hayatına veda etmiş ve ardında mutlu insanlar bırakarak aramızdan ayrılmıştır. Ayşe Kulin’in Türkan Saylan’ı anlattığı kitabında dediği gibi “Kendini insanlığa adamış, özel biriydi o.” ve bu yolda “Tek ve Tek Başına”ydı.