Ya Öyle Değilse?
Hastalıkların mucitleri yazı serisinin son yazısında, herhangi bir nedenden dolayı böbrek üstü bezinin korteksinden salgılanan kortizol hormonunun yüksek düzeyde seyretmesi sonucu çeşitli belirtilerle ortaya çıkan Cushing sendromundan ve bu sendromu keşfeden Harvey Williams Cushing’in hayatından bahsedeceğim. Haydi başlayalım… Harvey Williams Cushing, 8 Nisan 1869 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri’nin Kuzeydoğu eyaletlerinden Ohio’ya bağlı Cleveland’da doğdu. Modern […]
James Parkinson, 1817 yılında yazdığı “An Essay on Shaking Palsy” yani Türkçe karşılığı “Titremeli felç üzerine bir deneme” olan yazıyla bir sinir sistemi hastalığını tanımladı. Üç hastasından elde ettiği verilerle bu hastalığı “titreyen felç” olarak isimlendirdi. Dr. James’in hastalığı keşfinden yıllar sonra meşhur Fransız nörolog Dr. Jean-Martin Charcot, hastalığın ismini “Parkinson hastalığı” olarak kullanan ilk […]
Her hastalığın bir mucidi vardır. Bazı hastalıklar mucidinin isminden izler taşır. Hem araştırmalarımda hem de derslerimin içeriğinde karşıma çıkan hastalıklara ve o hastalıklara ismini veren mucitlerin hayatlarına değineceğim bu yazı serisinin ilki Thomas Addison’un hayatını konu almakta. İçinizden “Addison hastalığı… ismini duymuştuk da hangi organı etkiliyordu? Fizyopatolojisi, klinik tablosu ve daha birçoğu tam olarak nasıldı?” […]
Sigmund Freud, Avusturyalı bir nörolog ve psikanaliz biliminin kurucusudur. Psikanaliz, psikopatolojik vakaları hasta ile psikiyatrist arasında gerçekleşen diyaloglar ile tedavi etmeyi amaçlayan klinik yöntemdir. Böylelikle hastaların zihinsel süreçlerinin bilinç dışı unsurlarla olan bağlantıları ortaya çıkarılmaya çalışılır. Freud, 6 Mayıs 1856 tarihinde Avusturya İmparatorluğu’nun Moravya’ya bağlı Freiberg kasabasında dünyaya gelir. Lise yıllarında Latince, Fransızca ve İngilizce […]
Jane Cooke Wright, 20 Kasım 1919 tarihinde Amerika’da doğmuştur. Öncü bir kanser araştırmacısı ve kemoterapiye katkı sağlamış bir hekimdir. Wright, potansiyel ilaçların kanser hücreleri üzerindeki etkilerini test etmek için laboratuvar fareleri yerine insan doku kültürünü kullanma tekniğini geliştirmesiyle tanınır. Ayrıca meme kanseri ve cilt kanserini tedavi etmek için metotreksat ilacının kullanımına da öncülük etmiştir. Wright’ın […]
2020 Nobel Kimya Ödülü, genom kurgulamasına olanak sağlayan çalışmalar yürüten mikrobiyolog Emmanuelle Charpentier ile biyokimyacı Jennifer A. Doudna’ya verildi. DNA zincirlerini kesmeye ve yeniden birleştirmeye olanak sağlayan “CRISPR/Cas9” isimli genetik makasın (genetic scissors) geliştirilmesi, kanser ve kalıtsal hastalıkların tedavileri için umut vadetmektedir. Gelin, bilime büyük katkılar sağlayan bu iki bilim insanını daha yakından tanıyalım. Emmanuelle […]
4 mayıs 1985 tarihinde İstanbul’un Üsküdar ilçesinde doğmuştur. Adanalı bir anne ve Sivaslı bir babanın ilk çocuğudur. Dağdeviren, bir konuşmasında anne ve babası için; “Annem DNA gibi sarıp sapmalar. Elektron yörüngeleri gibi insanları asla ayırt etmez,asla gruplamaz. H2O kadar saftır. Ne zaman negatif durumda olsam beni proton gibi çeker. Babam ise çoğu zaman fizik kurallarına […]
Mahmut Gazi Yaşargil 6 Temmuz 1925 tarihinde Diyarbakır’ın Lice ilçesinde doğdu. Babası Lice ilçesinin kaymakamıydı. Sonrasında ailesi Ankara’ya yerleşti. Beş kardeşlerdi, beşi de Ankara’da başladıkları eğitim hayatlarına azimle devam edecekler ve ileride güzel yerlerde olacaklardı. Gazi, Atatürk Lisesi’nden mezun oldu. Sonbahar 1943’de Almanya’da Friedrich Schiller Üniversitesi’nde tıp tahsiline başladı, 1945’de İsviçre’ye gitti. Basel Üniversitesi’nde tıp […]
Türkan Saylan’ı, lise yıllarımda Ayşe Kulin’in “Tek ve Tek Başına, Türkan” romanını okuyarak tanıdım. Bir solukta okuyup bitirdiğim kitaptan hayata dair çok şey öğrendim. Yazımın başlığında da o yüzden romanın ismine yer vermek istedim. Hadi gelin Tek ve Tek başına Türkan’ı biraz daha yakından tanıyalım. 1935 yılında İstanbul’da doğmuştur. Lili Mina Raiman (sonradan Leyla adını […]
Yirminci yüzyıl popüler kültür ikonu haline gelen Meksikalı ünlü ressam Frida Kahlo’nun yaşamını daha yakından tanıyalım. Eserlerindeki gizemi günümüzde dahi tam olarak çözememiş olsak da onun yaşamına dair bir şeyler öğrenerek sis perdesini biraz aralayabiliriz. 6 Temmuz 1907 tarihinde Meksika’da doğmuş olmasına rağmen, sonrasında doğum tarihinin 7 Temmuz 1910 olarak anılmasını ister. Bu tarih Meksika […]
YAŞAMINA DAİR: Günümüzde tıbbın babası olarak anılan Hipokrat, MÖ 460’lı yıllarda Yunanistan’ın Kos adasında doğmuştur. Hipokrat’ın o dönemde tıp tanrısı olduğuna inanılan Asklepios’un oğlu Podalarius’un soyundan geldiği düşünülür. İlk olarak tıp eğitimini hekim olan babasından almıştır. Hastalıkların çeşitli batıl inançlar ve tanrıların gazabı sonucunda oluştuğu ve büyülü şifalı yöntemlerin hastalıkları iyileştirdiği düşünülen karanlık dönemlerde Hipokrat, […]
Maria Sklodowska, 7 Kasım 1867 tarihinde Polonya’nın Varşova kentinde dünyaya geldi. Babası Wladislaw Sklodowski, Varşova lisesinde fizik ve matematik öğretmeniydi. Annesi Bronislawa Sklodowski ise yatılı bir kız yurdunda müdürdü. Sofia, Hela ve Bronya isimlerinde üç kız kardeşe ve Joseph isminde bir erkek kardeşe sahipti. Marie’nin gençlik yıllarında Varşova Üniversitesi’ne sadece erkekler gidebiliyordu. Bu yüzden üniversiteye […]
YAŞAMINA DAİR: 1901 yılında, Balıkesir Savaştepe’de doğmuştur. Abhazya’dan Trabzon’a gelmiş göçmen bir ailenin çocuğudur. Posta telgraf memuru Hakkı Bey’in oğludur. Kendisi de gazeteci ve sanatçı Orhan Boran’ın babasıdır. İstanbul’un İngilizler tarafından işgal edildiği dönemde, Hikmet Boran Tıbbiye Mektebi’nde okumaktadır. Bu dönemde işgale tepki çekmek için okulunda yapılan etkinliklerde öncü rol almıştır. Öyle ki dönem üç […]