6 Sorudan Oluşan Bu Testten Kaç Puan Alacaksınız?
Soruların altında açıklamaları mevcuttur. Doğru bildiğiniz her soru için kendinize 10 puan veriniz.
SORU 1:
2020’de en çok konuşulan video oyunlardan biri The Last of Us Part 2’ydi. Oyunun en dikkat çeken özelliği ise salgının hüküm sürdüğü bir dünyada geçmesiydi. İnsanların bilincini kaybederek canavara dönüştükleri hastalığın etkeni neydi?
A) Bakteri
B) Mantar
C) Virüs
Oyun hayal ürünü olsa da hastalığın etmeni gerçek hayatta var olan bir mantar türüdür. Bu tür, karıncaları ele geçirerek onları zombi karıncalara dönüştürür. Tipik davranış değişikliği sonunda karınca yaprak damarını ısırır ve ölür. Hayvanın baş kısmından Ophiocordyceps unilateralis mantarı büyür. Sonuçta ortaya çıkan görüntü ise gerçekten korkunçtur.
SORU 2:
Bakterilerin çöpçatanlık yaptığını biliyor muydunuz? Vibrio fischeri’nin denizde yaşayan bir ökaryot türü üzerinde afrodizyak etkisi yaptığı bulundu. Bakteri tarafından salgılanan protein ökaryotu eşeyli üremeye teşvik ediyor. Sizce bu proteinin adı ne olabilir?
A) eroS
B) loVe
C) piluS
Vibrio fischeri’nin ürettiği eroS proteininin Salpingoeca rosetta üzerinde üremeye yönelik etki yaptığı bulunmuştur. İsmini aşk tanrısından alan EroS proteini, ökaryotun yüzey şekerlerini kesen bir enzimdir.
SORU 3:
Tıp tarihinde Türk hekimlerinin önemi ve katkısı büyüktür. Clinical Microbiology and Infection 2020 Mart sayısının kapağı olan ünlü Türk hekim/hekimler kimdir?
A) Ateş Hekimoğlu
B) Uğur Şahin ve Özlem Türeci
C) Sabuncuoğlu Şerefeddin
Clinical Microbiology and Infection 2020 Mart sayısı kapağında Sabuncuoğlu Şerefeddin yer almıştır. Ünlü hekim Osmanlı döneminde Amasya’da yaşamış bir cerrahtır. Dönemin şartlarında hijyen koşullarına önem verdiği düşünülmektedir.
SORU 4:
Küçük boyutları nedeniyle göremesek de cildimizde ve etrafımızda pek çok kaçak yolcu taşırız. Bunlardan biri olarak insan deri döküntüsü ile beslenen maytlar (mite) hangi canlı aleminin üyesidir?
A) Hayvan
B) Arke
C) Protistler
Maytlar, hayvanlar aleminden olup eklem bacaklılar şubesinde bulunur. Cilt problemlerine neden olabilen maytlar çarşaf, yastık kılıfı ve evdeki diğer kumaşların üzerinde yaşar. Yapılan öneriler yatak örtülerinizi düzenli olarak değiştirmeniz yönündedir.
SORU 5:
HIV, hakkında bilgi sahibi olunması gereken önemli virüslerden biridir. İnsana bulaştığında AIDS’e yol açabilmektedir. Cinsel yolla bulaştığı bilinen enfeksiyonun başka bulaş yolları da vardır. Bu yollar nedir?
A) Kan, fiziksel temas, anneden bebeğe gebelik – doğum – süt ile
B) Kan, anneden bebeğe gebelik – doğum – süt ile
C) Fiziksel temas, solunum yolları
Cinsel yolla bulaşabilen virüs aynı zamanda kan yolu ile bulaşabilir. Anneden bebeğe gebelik sürecinde, doğum esnasında ve süt yolu ile geçebilir. Fakat fiziksel temasla – örneğin sarılmakla, el ele tutuşmakla – veya solunum yollarıyla bulaşmaz. Bu açıdan HIV (+) bireylere yaklaşım önemlidir.
BONUS SORU:
Besin zehirlenmeleriyle ilgili bilgiler halk efsaneleri yerine kesinliğe dayanması gerekir. Toplum arasında yaygın olan sözlerden biri de şu şekildedir: Bayat balık ile süt ve süt ürünleri tüketilmemelidir. Sizce bu sözün temeli neye dayanır?
A) Histamin zehirlenmesi
B) Diphyllobothrium latum enfeksiyonu
C) Vitamin zehirlenmesi
Bu konuda yapılan çalışmalar genel olarak histamin zehirlenmesine işaret eder. Uygun olmayan koşullardaki özellikle scombroid balıklarında, Morganella morganii ve başka birçok tür üremesi sonucu histamin birikir. Histamin, tek başına gıda zehirlenmesi semptomlarına yol açabileceği gibi fazla bulunduğu peynir ve yoğurtla tüketildiği zaman da belirtileri şiddetlendirebilir. Diphyllobothrium latum ise balıkta bulunabilen sestod grubu parazittir.
SONUÇLAR:
0 – 20 puan arası aldıysanız -> Bu testin sonuna kadar azimle geldiniz ve yeni bilgiler öğrendiniz. Tebrikler. Ulubat Blog yazılarını okuyarak çok çeşitli konularda daha fazla şey öğrenebilirsiniz.
30- 50 puan arası aldıysanız -> Yukardaki konular hakkında bilginiz yüksek. Mikrobiyolojiyle aranız iyi. Tebrikler. Ulubat Blog yazılarını okuyarak ilginizi çeken konularda daha fazla kendinizi geliştirebilirsiniz.
60 puan aldıysanız -> Farklı konularda yeni şeyler öğrenmek sizin tutkunuz. Tebrikler. Öğrenmeye olan ilginiz için Ulubat Blog yazılarını okumanızı tavsiye ederim.
Kaynakça:
- Wikipedia. “The Last of Us” Erişim 23 Ocak, 2021 https://en.wikipedia.org/wiki/The_Last_of_Us
- Wikipedia. “Cordyceps” Erişim 23 Ocak, 2021 https://en.wikipedia.org/wiki/Cordyceps
- Wikipedia. “Ophiocordyceps_unilateralis” Erişim 23 Ocak, 2021 https://en.wikipedia.org/wiki/Ophiocordyceps_unilateralis
- Flickr. “The Last of Us Official Wallpaper #2” Erişim 23 Ocak, 2021 https://www.flickr.com/photos/naughty_dog/8251295992/in/album-72157632219181672/
- Flickr. “Ant fungus (Ophiocordyceps unilateralis)” Erişim 23 Ocak, 2021 https://bit.ly/2Y7Oh6S
- New Scientist. “Bacteria release aphrodisiacs that put others in mood for sex” Erişim 23 Ocak, 2021 https://www.newscientist.com/article/2134063-bacteria-release-aphrodisiacs-that-put-others-in-mood-for-sex/
- Wikipedia. “Aliivibrio fischeri” Erişim 23 Ocak, 2021 https://en.wikipedia.org/wiki/Aliivibrio_fischeri
- Wikipedia. “Salpingoeca rosetta” Erişim 23 Ocak, 2021 https://en.wikipedia.org/wiki/Salpingoeca_rosetta
- Flickr. “Bioluminescent Plate Culture of the marine luminous microbe: Vibrio fischeri” Erişim 23 Ocak, 2021 https://bit.ly/3pf1WFn
- Wikipedia Commons. “Angelica Kauffmann – The Victory of Eros” Erişim 23 Ocak, 2021 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Angelica_Kauffmann_-_The_Victory_of_Eros_-_39.184.19_-_Metropolitan_Museum_of_Art.jpg
- Anadolu Ajansı. “Dünyaca ünlü tıp dergisi Sabuncuoğlu Şerefeddin’i kapak yaptı” Erişim 23 Ocak, 2021 https://www.aa.com.tr/tr/saglik/dunyaca-unlu-tip-dergisi-sabuncuoglu-serefeddini-kapak-yapti/1854694
- Wikipedia. “Sabuncuoğlu Şerefeddin” Erişim 23 Ocak, 2021 https://tr.wikipedia.org/wiki/Sabuncuo%C4%9Flu_%C5%9Eerefeddin
- Wikimedia Commons. “Şerafeddin Sabuncuoğlu” Erişim 23 Ocak, 2021 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%C5%9Eerafeddin_Sabuncuo%C4%9Flu.jpg
- Flickr “Surgeons” Erişim 23 Ocak, 2021 https://bit.ly/3687QR6
- Wikipedia. “Mite” Erişim 23 Ocak, 2021 https://en.m.wikipedia.org/wiki/Mite
- Wikipedia. “Home Dust Mite” Erişim 23 Ocak, 2021 https://en.wikipedia.org/wiki/House_dust_mite
- Wikipedia. “Demodex” Erişim 23 Ocak, 2021 https://en.wikipedia.org/wiki/Demodex
- Wikipedia. “Kingdom (biology)” Erişim 23 Ocak, 2021 https://en.wikipedia.org/wiki/Kingdom_(biology)
- Wikimedia Commons. “House dust mites” Erişim 23 Ocak, 2021 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:House_dust_mites_(5247397771).jpg
- Wikimedia Commons. “House dust mites” Erişim 23 Ocak, 2021 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:House_dust_mites_(5247996458).jpg
- Wikipedia. “HIV” Erişim 23 Ocak, 2021 https://en.wikipedia.org/wiki/HIV
- Wikimedia Commons. “HIV-budding-Color” Erişim 23 Ocak, 2021 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:HIV-budding-Color.jpg
- Flickr. “Red Ribbon” Erişim 23 Ocak, 2021 https://bit.ly/2MfDMMi
- Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü – TC Sağlık Bakanlığı. “HIV-AIDS” Erişim 23 Ocak, 2021 https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/bulasici-hastaliklar/hiv-aids/hiv-aids-liste/hiv-aids.html
- Wikimedia Commons. “Scomber scombrus illustration” Erişim 23 Ocak, 2021 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Scomber_scombrus_illustration.png
- Panos Mavromatis, Peter Quantick “Histamine Toxicity and Scombroid Fish Poisoning: a Review” Seafoods — Quality, Technology and Nutraceutical Applications. (2002) 89-103
- S. L. Taylor, J. E. Stratton, J. A. Nordlee. “Histamine poisoning (scombroid fish poisoning): an allergy-like intoxication” J Toxicol Clin Toxicol. 27 (1989) 225-40
- Morrow, J D et al. “Evidence that histamine is the causative toxin of scombroid-fish poisoning.” The New England journal of medicine vol. 324,11 (1991) 716-20
- Wikipedia. “Scombroid food poisoning” Erişim 23 Ocak, 2021 https://en.wikipedia.org/wiki/Scombroid_food_poisoning
- Wikipedia.” Diphyllobothrium” Erişim 23 Ocak, 2021 https://en.wikipedia.org/wiki/Diphyllobothrium
- Flickr. “Diphyllobothrium latum” Erişim 23 Ocak, 2021 https://bit.ly/3iFzB8y