Müzik Dinlemenin Sağlığınıza İyi Geldiğini Biliyor Muydunuz?
Müzik, insanlığın varoluşundan beri hayatımızın vazgeçilmez bir parçası. Duygularımız üzerinde en fazla etkisi olan sanat dallarından biri belki de. Üstelik sağlığımızı da olumlu yönde etkileme özelliğine sahip. Bu sebeple bir tedavi yöntemi olarak müzik, birçok araştırmanın da çalışma konusu haline gelmiş.
Geçmişten günümüze müzik, birçok medeniyet tarafından hastalıkların tedavisinde kullanılmış. Örneğin; Hipokrat, tıbbi tedavinin etki etmediği hastalara müzik tedavisi uygulamış. Romalı hekimler de müziğin epilepsi, histeri, böcek sokmaları, enfeksiyon hastalıkları, konuşma bozukluğu ve ağrı gibi patolojik durumlara iyi geldiğini düşünmekteydiler. Osmanlı döneminde ise Sultan II. Beyazid Darüşşifası’nda akıl hastalarına müzik ve su sesi dinletilerek iyileşmeleri sağlanıyordu. Dinletilen müzikler ise hastalığın türüne göre belirleniyordu. Yani müziğin iyileştirici gücü eski insanlar tarafından da sezgisel bir şekilde desteklenmişti ancak bunun ardındaki mekanizma bilinmiyordu.
Güncel araştırmalar ise müzik temelli tedavilerin mekanizmasını daha iyi bir şekilde anlamamıza olanak sağlıyor. Gelin, bu araştırmaları yakından inceleyelim:
“Talamokortikal disritmi tedavisinde vibroakustik terapi umut vadediyor.”
Müzik titreşimlerinin vücut tarafından emilmesi anlamına gelen vibroakustik terapi, talamokortikal disritmi adı verilen talamus ve korteksin ritmik beyin aktivitelerindeki uyumsuzluk ile karakterize hastalıklarda -Parkinson, Alzheimer ve fibromiyalji- hastanın hayat kalitesini düşüren bazı semptomlar üzerinde hafifletici bir etkiye sahip. Parkinson hastaları üzerinde düşük frekanslı seslerle denenen bir çalışmada kısa süre sonunda hastalarda rijiditenin ve tremorun azaldığı, adım atma hızının ve adım büyüklüğünün ise arttığı gözlemlenmiş. Araştırmacılar, vibroakustik terapinin Alzheimer hastalarında da verimli olabileceğini düşünüyor.
“Müzik dinlemek acı ve ağrı duygusunda azalmaya neden oluyor.”
Pediatri acillerinde yürütülen bir çalışmada I.V. tedavi uygulanan çocuklara rahatlatıcı müzikler dinletilmiş. Müzik dinleyen çocukların dinlemeyen çocuklara göre daha az stres olduğu ve daha az acı duyduğu belirtilmiş. Bir başka çalışma ise palyatif tedavi alan hastalarla yürütülmüş. Müzik terapisi uygulanan hastaların sürekli ağrılarında azalma olduğu gözlemlenmiş.
“Müziğin bebeklerin gelişiminde önemli bir yeri var!”
Prematüre bebekler üzerinde uygulanan bir çalışmada ise bebeklere üç farklı müzik dinletilmiş: ebeveynlerinin söylediği bir ninni, rahim sesini taklit edebilen “ocean disc” adlı enstrüman ve “gato box” adlı kalp ritmini anımsatan sesler çıkaran bir başka enstrüman. Enstrümanlar profesyonel müzisyenler tarafından çalınmış. Bütün müzikler, bebeklerin nefes alma ve kalp ritimlerine paralellik göstermiş.
Sonuç olarak üç müzik türü de bebeğin kalp atım hızını düşürürken içlerinde en etkilisi ninni olmuş. Ayrıca ninni, bebeğin sakince dikkat kesildiği süreyi arttırırken gato box dinletilen bebeklerin emme davranışında gelişme görülmüş ve ocean disc çalınan bebekler de daha uzun süreli uykuya dalmışlar. Çalışma sadece bebekler üzerinde değil ebeveynler üzerinde de rahatlatıcı etkiler sağlamış.
“Müzik dinlemek sizi hastalıklardan koruyabilir.”
Araştırmalar hem müzik dinlemenin hem de müzik aleti çalmanın vücudun antikor, IgA ve NK hücre üretimi arttırdığını ve bu sayede immün sistemin daha etkili bir hale geldiğini gösteriyor. Aynı zamanda müzik, stres hormonu olan kortizolün de azalmasını sağlıyor. Araştırmacılar müziğin rahatlatıcı etkisinin bu özelliklerinden ötürü geldiğini düşünmekte.
Bu ve bunun gibi daha birçok araştırma, müziğin insan sağlığı üzerindeki olumlu etkisini destekleyici sonuçlar bulmaya devam ediyor. Yani müziğin gelecekte Parkinson, Alzheimer, depresyon ve fibromiyalji gibi birtakım hastalıkların tedavisinde yer alması fazlasıyla mümkün. Kısacası müzik, hayatımızın birçok anında bize eşlik ettiği gibi sağlığımıza da iyi geliyor ve iyileşmek için müzik dinlemek kulağa hiç de fena gelmiyor.
Kaynakça:
https://www.apa.org/monitor/2013/11/music
https://www.hopkinsmedicine.org/center-for-music-and-medicine/music-as-medicine.html
https://scopeblog.stanford.edu/2021/04/20/recognition-of-the-power-of-music-in-medicine-is-growing/
