KADIN DOKTORLAR: ELİZABETH BLACKWELL

Elizabeth Blackwell, ABD’de MD (tıp doktoru) derecesi alan ilk kadındır. ABD ve İngiltere’de kadınların tıp okuyabilmeleri için çalışmalar yaptı, birçok sosyal sorunla da ilgilendi.


https://wellcomecollection.org/works/fpqrmwcx

3 Şubat 1821’de Bristol ’da doğdu ve daha sonra ailesiyle birlikte Amerika’ya taşındı. Babası öldükten sonra ailenin kadınları öğretmenlik yapmaya başladı. Öğretmenlik o zamanlar kadınlar için uygun görülen mesleklerden biriydi.

Öğretmenlik yaptığı sırada, hasta olan yakın bir arkadaşının eğer doktoru kadın olsaydı daha anlayışlı bir tedavi alabileceğini söylemesi ona ilham kaynağı oldu. Oysa o zamana kadar tıbba karşı hiçbir ilgisi yoktu.


Elizabeth Blackwell’in doğduğu ev, Bristol https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Elizabeth_Blackwell%27s_First_House_in_Bristol.jpg

Fakülte Yılları ve Meslek Yaşamı

Nasıl doktor olabileceğini araştırdığında eğitimin pahalı olduğunu ve kadınlara tıp eğitiminin verilmediğini gördü. Yine de pes etmek istemeyen Blackwell, iki doktor arkadaşından bir yıl boyunca eğitim aldı.

Aynı zamanda birçok okula da başvurdu. Tek kabul aldığı okul New York kırsalındaki Cenevre Koleji’ydi. Başvurusunu okul yönetimi öğrencilerin oylamasına sunmuş, tamamı erkek olan öğrenciler bunun bir şaka olduğunu düşünerek kabul oyu vermişti.

Okula başladığında maalesef büyük bir ayrımcılık ve bezdiriyle karşılaştı. Yine de pes etmeyerek büyük bir mücadele verdi ve okuldaki herkesin saygısını kazanarak 1849’da birincilikle mezun oldu.

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Elizabeth_Blackwell.jpg

Mezun olduktan sonra iki yıl boyunca Londra ve Paris’te kliniklerde çalıştı, ayrıca ebelik eğitimi aldı. Bir hastadan enfeksiyon kaptı ve bu yüzden bir gözü görme yetisini yitirdi. Bu durumda cerrahlık yapamayacağını düşünerek bu hayalinden vazgeçti.

New York’a geri döndü ve burada doktorluğa devam etti. İlk başlarda çok hastası yoktu. Daha sonra arkadaşlarının yardımıyla kiralık bir odada kendi dispanserini açtı. Zamanla dispanserini geliştirdi ve daha çok hasta görmeye başladı.

1857’de kız kardeşi Emily ve Dr. Marie Zakrzewska ile beraber New York Kadın ve Çocuk Reviri’ni açtı, burası yetkin kadın doktorlar tarafından yönetilen ilk klinikti.

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Elizabeth_Blackwell_(M.D.).jpg

Nightingale ve Blackwell

Nightingale ile Blackwell; halk sağlığı, hijyen gibi konularda paralel düşüncelere sahiplerdi ve bir dönem yakın arkadaşlardı.

Blackwell, 1958’de İngiltere’ye döndü. Amacı burada kadınların doktorluk yapabilmesi için çalışmalar yapmaktı. Kadrosunda kadın doktorlar bulunan ve kadınlar için tıp fakültesi olan bir hastane kurmak istedi. Bu fikrine Nightingale’i de ortak yapmak istedi. Fakat Nightingale, açmak istediği hemşirelik okuluna Blackwell’in orada amir olmasını istiyordu. Blackwell, kadın doktorları desteklemeyecek bir kuruma katılmak istemedi. Bu görüş ayrılığı, aralarının açılmasına sebep oldu.

Doktor Kadınlar

New York’ta kadınlar için bir tıp fakültesi kurulmasına destek oldu ve fakülte 1868’de açıldı. Burayı kız kardeşinin sorumluluğuna bırakarak 1869’da İngiltere’ye yerleşti ve özel bir muayenehane kurdu.

İngiltere’de kadınların tıp fakültelerine kabul edilmesi için çalışmalar yürüttü. Yasanın çıkmasını beklerken iki kadın meslektaşıyla beraber kadınları lisans sınavına hazırlamak amacıyla 1874’te Londra Kadın Tıp Okulu‘nu kurdu. Bu okulda jinekoloji profesörlüğü yaptı.



New York’ta kurulan Kadın Tıp Koleji’nin ilanı, 1968
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:NYinfirmary.jpg

*1881’de İngiltere ve Galler’de kayıtlı yalnızca 25 kadın doktor varken bu sayı 30 yılda 495’e yükselmiştir.

Sosyal Çalışmalar

Elizabeth Blackwell, sağlık ve tıp hakkında kitaplar yazdı. 1895 yılında Pioneer Work In Opening The Medical Profession To Women (Tıp Mesleğini Kadınlara Açmada Öncü Çalışma) ismiyle otobiyografisini yayınladı.

Cinsel sağlık, aile planması, koruyucu hekimlik, kadınların oy kullanma hakkı gibi birçok konuda reform hareketlerinde yer aldı.

1871’de  “Önlem, tedaviden daha iyidir” sloganıyla Ulusal Sağlık Derneği‘ni kurarak insanları hijyen ve sağlıklı yaşam konusunda eğitmeyi amaçladı.


Elizabeth Blackwell’, evlatlık kızı Kitty ve iki köpeğiyle birlikte, 1905.
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Elizabeth_Blackwell,_1905.jpg

Bağımsızlığına zarar gelmesini istemeyen Blackwell, romantik ilişkilerden uzak durdu. Kitty Barry adında evlat edindiği bir kızı vardı.

Ailenin diğer bireyleri de tanımış kişilerdi. Erkek kardeşi Henry ünlü bir kölelik karşıtı, kız kardeşi Emily bir doktor, yeğeni Sarah bir gazeteciydi.

Bir inme geçirdikten sonra, 31 Mayıs 1910’da hayata veda etti.

“Hakkında hikâyelerin anlatıldığı türden bir insan değilim. Mütevazı koşullarda doğanlar, kalp kırıkları yaşar ve zaferlerini ozanların farkına varmadan kutlarlar, zamanlarının masallarında hiçbir iz bırakmazlar.” Elizabeth Blackwell

Kaynaklar:

  1. Michals, Debra. (2015). Elizabeth Blackwell. National Women’s History Museum. Alındığı Tarih: 12 Ağustos 2020 Alındığı Yer: https://www.womenshistory.org/education-resources/biographies/elizabeth-blackwell
  2. A short biography of Elizabeth Blackwell Alındığı Tarih: 12 Ağustos 2020 Alındığı Yer: http://www.bristol.ac.uk/blackwell/about/elizabeth-blackwell/elizabeth-blackwell-biography/
  3. Dr. Elizabeth Blackwell Alındığı Tarih: 12 Ağustos 2020 Alındığı Yer: https://cfmedicine.nlm.nih.gov/physicians/biography_35.html
  4. Elizabeth Blackwell Alındığı Tarih: 12 Ağustos 2020 Alındığı Yer: https://www.britannica.com/biography/Elizabeth-Blackwell
  5. Elizabeth Blackwell Alındığı Tarih: 12 Ağustos 2020 Alındığı Yer: https://en.wikipedia.org/wiki/Elizabeth_Blackwell
  6.  Boyd Julia. (2009). The Lancet. Florence Nightingale ve Elizabeth Blackwell  Alındığı Tarih: 19 Ağustos 2020 Alındığı Yer: https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(09)60845-X/fulltext
  7. Elizabeth Blackwell quotes Alındığı Tarih: 19 Ağustos 2020 Alındığı Yer: https://www.goodreads.com/author/quotes/297859.Elizabeth_Blackwell

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.