GÜNCEL BİR BİYOGRAFİ: “Jennifer Doudna” ve “Emmanuelle Charpentier”

2020 Nobel Kimya Ödülü, genom kurgulamasına olanak sağlayan çalışmalar yürüten mikrobiyolog Emmanuelle Charpentier ile biyokimyacı Jennifer A. Doudna’ya verildi. DNA zincirlerini kesmeye ve yeniden birleştirmeye olanak sağlayan “CRISPR/Cas9” isimli genetik makasın (genetic scissors) geliştirilmesi, kanser ve kalıtsal hastalıkların tedavileri için umut vadetmektedir. Gelin, bilime büyük katkılar sağlayan bu iki bilim insanını daha yakından tanıyalım.


Emmanuelle Charpentier

Emmanuelle Charpentier’a Dair:

11 Aralık 1968 tarihinde Fransa’da doğmuştur. Paris’teki Pierre ve Marie Curie Üniversitesinde (günümüzde Sorbonne Üniversitesi Fen Fakültesi) biyokimya, mikrobiyoloji ve genetik okumuştur. 1992-1995 yılları arasında Institut Pasteur’da doktorasını yapmıştır. Charpentier’in doktora projesi, antibiyotik direnciyle ilgili moleküler mekanizmalar üzerinedir.

Daha sonra gittiği Amerika Birleşik Devletleri’nde New York’taki Rockefeller Üniversitesi kadrosunda araştırmacı olarak yer almıştır. Bu süre zarfında Charpentier, mikrobiyolog Elaine Tuomanen’in laboratuvarında çalışmıştır. Laboratuvarda, patojen Streptococcus pneumoniae‘nin genomunu değiştirmek için mobil genetik elementlerin nasıl kullandığını araştırmıştır. Charpentier ayrıca S. pneumoniae‘deki Vankomisin direncinin araştırılması ile ilgili çalışmalarda yer almıştır.


Jennifer Doudna

Jennifer Doudna’ya Dair:

19 Şubat 1964 tarihinde, Amerika’da doğmuştur. 1985’te Pomona College’dan mezun olmuş ve sonrasında doktora derecesi almıştır. UC Berkeley’deki profesörlüğünün yanı sıra, Yenilikçi Genomik Enstitüsü’nün yönetim kurulu başkanı, Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı’nda fakülte bilimcisi, Gladstone Enstitüleri’nde kıdemli araştırmacı ve yardımcı ve UC San Francisco’da hücresel ve moleküler farmakoloji profesörüdür.1997’den beri Howard Hughes Tıp Enstitüsü’nde araştırmacı olarak çalışmaktadır.

2012’de Emmanuelle Charpentier ile bakterilerin dış etmenlere karşı bağışıklığında rol oynayan CRISPR/Cas9’un herhangi bir genomun programlanabilir bir şekilde değiştirilip düzenlenmesi için kullanılabileceğini keşfetmişlerdir. Sonrasında çeşitli araştırma ekipleri oluşturulmuş ve temel biyolojik metotlarla Orak Hücreli Anemi, Kistik Fibrozis gibi hastalıkların tedavisine yönelik araştırmalarda bu keşiften yararlanılmıştır.

Doudna, biyokimya ve genetiğe katkıları nedeniyle çeşitli ödüller kazanmıştır. 2000 yılında bilim dünyasında tanınmasını sağlayan X ışını kristalografisi aracılığıyla Ribozim’in yapısını keşfetmiş ve Alan T. Waterman Ödülü’nü almıştır. 2002 yılında Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Bilimler Akademisi’ne seçilmiştir. 2015 yılında CRISPR/Cas9 teknolojisini geliştirmeleri nedeniyle Charpentier ile “Breakthrough Prize in Life Sciences”a layık görülmüşlerdir. Aynı yıl Time dergisinin derlediği “100 most influential people” listesinde yer almıştır.

Son Olarak Bizlere Dair:

Sizlere her ay bir biyografi yazısı yazarak değerli bilim insanlarının hayatlarına değiniyoruz. Bizler şu anda keşifleriyle bizlere ışık tutan bilim insanlarının ayak izlerini elimizden geldiğince takip ediyoruz. Onların hayatlarından bir şeyler öğrendiğimiz zaman yüreğimizde bilime dair bir ışık yanıyorsa ne mutlu bize.  Bir gün tıpkı Jennifer Doudna ve Emmanuelle Charpentier gibi insanların hayatlarına dokunacak keşifler yaparak biz de bu ışığın bir parçası olabiliriz yeter ki çok okuyup, çok öğrenelim. En önemlisi de kalplerimizdeki ışığı hiç söndürmeyelim.

KAYNAKLAR:

Jennifer Doudna. Alındığı yer:

https://tr.wikipedia.org/wiki/Jennifer_Doudna

Emmanuelle Charpentier.Alındığı yer:

https://tr.wikipedia.org/wiki/Emmanuelle_Charpentier

The Nobel Prize in Chemistry 2020. Alındığı yer:

https://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/2020/press-release/

The Nobel Prize in Chemistry 2020. Alındığı yer:

https://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/2020/summary/

2 thoughts on “GÜNCEL BİR BİYOGRAFİ: “Jennifer Doudna” ve “Emmanuelle Charpentier”

  • 16 Ekim 2020 tarihinde, saat 12:57
    Permalink

    Keyifle okuduğum bu yazıda hissettiğim duyguları son paragrafta bulmak ayrıca heyecanlandırdı beni. Elinize sağlık, yolunuz her daim açık olsun ☺️

    Yanıtla
    • 16 Ekim 2020 tarihinde, saat 14:31
      Permalink

      Güzel yorumunuz için çok teşekkür ederim, yüreğinize sağlık 🙂

      Yanıtla

Aminenur Aksakallı için bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.