Histrionik Kişilik Bozukluğu:İlgi Arsızlığı

Histrionik Kişilik Bozukluğu , Freud’un ”histeri” tanımından yola çıkılarak tanımlanan bir hastalıktır. Aşırı duygusallık ve dikkatleri üzerine çekmek için çaba gösterme, çevresi tarafından onay arama ihtiyacının yüksekliği ile kendini belli eden kişilik bozukluğu olarak tanımlanmıştır. Genellikle ergenlikte ve genç yetişkinlikte ortaya çıkmaktadır. Bu kişiler spesifik olarak çapkın, çekici, dramatize ve manipülatif olarak karşımıza çıkar. Toplumda görülme sıklığı %2-3 oranındadır.

Histrionik Kişilerin Belirtileri

✦ Histrionik kişiler, duygularını aşırı abartarak gösterirler. Başkalarının samimiyetsiz olarak algılayabileceği şekilde duyguları yüzeyseldir ve hızlı bir şekilde değişiklik gösterebilir. Çok mutlu ve neşeliyken bir anda ağlamaya başlayabilirler. Kişiler üzerinde duygusal ve olumlu izlenimler bırakma eğilimindedirler.  Övgü ve iltifat hastalığın kilit noktasıdır.

✦ Histrionik kişiliklerin en belirgin davranışları arasında dramatize edici ifadeler kullanmaları görülmektedir. İstediklerini elde edemedikleri durumlarda ise hemen haksızlığa uğradıklarını ve ‘dünyanın sonu’nun geldiğini düşünürler. Karşısındaki insanı ikna etmek ya da onlardan intikam almak için sinir krizi geçirme ihtimalleri yüksektir. Engellendikleri durumlarda ağlama, saldırma ya da intihar etme gibi davranışlar sergilerler. Hayal kırıklıklarına karşı toleransları düşüktür.

Histrionik Kişilik Bozukluğu: İlgi Arsızlığı
Picasso’nun Ağlayan Kadın Tablosu

✦ Histrioniklerin iç dünyalarının oluşmadığı düşünülmektedir. Hastalar sürekli çevrelerindekilerden ilgi ve kabul görmek amaçlı yaşadıkları için kendi tercih ve isteklerini sürekli bastırmaktadırlar. İçgörüleri oluşmamıştır. Özellikle hayran olduğu insanlardan kolayca etkilenebilirler.

✦ Her zaman ilgi odağı olma amaçları vardır. Dış görünüşlerine oldukça önem verirler, süslüdürler. Tarzları ile ilgi çekmeye çalışırlar. İlgi odağı olmadıkları zaman da çevresindekileri odaklamak için sahte hikayeler anlatmaktan çekinmezler.

img-s2.onedio.com/id-56f19ed941da109c647e7abd/r...
Süslü Şirin

✦ Kendisine ilginin az olduğunu hissettiği durumlarda kaygılanır. İçinde bulunduğu ortamda tanıdığı bireyler çoğunluktaysa sürekli fikir belirtir, konu bütünlüğü olmayan konuşmalar yapar, dinlemiş gibi görünür fakat ilk fırsatta karşındakinin sözümü keser. İlgiyi alabilmek için yüksek perdeden konuşmayı seçer ve kendisinin çok önemli roller oynadığını düşündüğü olayları ardı ardına anlatır. Kendisini tanıyan kişi sayısının az olduğu kalabalık ortamlarda, kendini geride kalmış ve önemsiz hissettiği durumlarda oldukça kültürlü ve yeterli bir birey olduğu izlenimi vermek için yine yüksek bir perdeden konuşur.

✦ Durmadan ve çekinmeden yardım talepleri vardır. Bu taleplere karşılık bulabilmek için birçok yöntem denerler.

Manipülasyon Teknikleri Eğitimi - Mikro İfadeler Online
Histrionik Kişilerde Manipülasyona İthafen

✦ Sürekli şeylerden, aynılıktan hiç haz etmezler; büyük bir hevesle başladıkları işleri heyecanları geçtiği için yarıda bırakabilirler. İşi bitirmenin gerekliliği ya da sonucun yaratacağı mutluluk tekrar istek uyandırıcı bir unsur değildir. 

Histrionik Kişiler Nasıl Tedavi Edilmeli?

Histrionik kişilik bozukluğunda temel bilişsel problem, hastanın bastırma savunma mekanizmasını normal insanlardan daha sık kullanarak geçmişlerini kendileri için daha silik hale getirmeleridir. Kişilik bozukluğunun düzeltilmesi için temel adım da hastaların aslında farkında olmadıkları, yalan söyleyerek , olmamış gibi davranarak bastırdıkları asıl düşüncelerinin farkına varmalarını sağlamaktır. Bunun için psikoterapi önerilmektedir.
 
Gerçek duygularının farkında olmamaları, yanlış ya da yalan şeyleri savunmaları çok doğaldır. Terapist tarafından duyguların netleştirilmesi, doğru ifade edilmesinin sağlanması önemlidir. Derinde yatan duyguların keşfi ve bunların hastaya ifade edilmesi, terapistin üzerinde durması gereken konulardır. 
 
İçgörü sahibi olmamaları histrionik bozukluğun önemli noktalarından birisidir çünkü bu sebeple yaptıklarını doğru ya da yanlış değerlendirmeleri yüksek oranda hataya sürüklemektedir. İçgörü kazandırmak için izlenecek yol, hastaların sevgi ilişkilerini güçlendirmek için de önemli olacaktır. 
 
Kendilerini ifade ettirmeye yönelik temellendirme ile yapılacak terapilerde terapötik bir yaklaşım izlenmelidir. Hasta plan yapmaya ve karar vermeye cesaretlendirilmelidir.

İlgisizlik karşısında kendilerini çok kötü hisseden histrionikler terapistlerinden destek ve yönlendirme beklemektedirler. Bu durum tedavinin daha çabuk sonuç vermesi açısından oldukça önemlidir. Grup veya bireysel olarak yapılacak olan analitik yönelimli psikoterapilerin de etkili olduğu düşünülmektedir. 

KAYNAKÇA

S.Sulz,Hysterie I: histrionische Persönlichkeitsstörung, 30 Haziran 2010/ Erişim Tarihi: 17 Haziran 2021

Crawford TN, Cohen P, Brook JS, Dramatic-erratic personality disorder symptoms: I. Continuity from early adolescence into adulthood,2001/ Erişim Tarihi: 17 Haziran 2021

M.Erdinç TÜRK, Histrionik Kişilik Bozukluğu, 2020/ Erişim Tarihi: 17 Haziran 2021

P. Chodoff, Therapy of hysterical personality disorders, 1982/ Erişim Tarihi: 17 Haziran 2021

J. D. Andrews, Psychotherapy with the hysterical personality: an interpersonal approach, 1984/ Erişim Tarihi:17 Haziran 2021

Jennifer H. French, Sangam Shrestha, Histrionic Personality Disorder, Ocak 2021/ Erişim Tarihi: 17 Haziran 2021

Histrionik Kişilik Bozukluğu Wikipedia

Hilal Türkan

UluBAT Blog Koordinatörü, Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem 4 Öğrencisi

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.