Minnet Duymanın Etkisi

Minnet duymak, son zamanlarda hayatınızda olanlara karşı ya da sahip olduğunuz her şeye minnet duymanın çok önemli olduğu söyleniyor. Bunların yanında da şükür mektubu yazmak ya da şükür günlüğü tutmak da çokça önerilenler arasında.

Peki, bunların nasıl olur da bu kadar önemli olduğu savunulur ve hayatımızda değişiklikler yaratabileceği söylenebilir.

Aslında her şey yine beynimize bağlanıyor.

Son zamanlarda yapılan birçok araştırmada da öğrencilerde, kronik ağrısı olanlarda, depresyonda ve daha yaşlı yetişkinlerde refahı arttırmada minnet duymanın etkili olduğu gösterilmiştir.

Minnet duymakla ilgili yapılan bir deneye bir grup insan seçiliyor. İlk olarak, deney grubundaki denekler fMRI taramasından üç ay önce yazılı bir mektupla duydukları minneti ifade ediyorlar. İkinci olarak, tarama sırasında minnettarlığı bir ifade olarak alırlarken, parasal bir hediyeyi ise şükran ifadesinin ölçülebilir bir şeyi olarak modelliyorlar. Üçüncü olarak, tarama sırasında, deneklerden Likert ölçeğinde her denemede duydukları minnettarlık deneyimlerini değerlendirmelerini istiyorlar.

Araştırmacıların burada amacı, şükran ifadesinin temel sinirsel bağıntılarını özellikle açıklamaktır ve bu yüzden? klinik etkileri araştırmıyor veya rapor etmiyorlar. Bu çalışma birbiriyle ilişkili dört soruya odaklanmaktadır: ilk olarak, şükran ifade etme eylemleriyle (parasal hediyeler olarak işlevselleştirilmiş) ilişkili anlık sinirsel aktivite bağıntıları nelerdir? İkincisi; nöral aktivite, bilişsel bir süreç olarak mı yoksa duygusal bir süreç olarak mı minnettarlıkla daha tutarlıdır? Üçüncüsü; minnettarlık ifadesi, empati ve zihin teorisi süreçleriyle ilişkili beyin bölgelerini ne ölçüde içerir? Dördüncüsü, yazılı şükran ifadesinin (minnettar parasal hediyeden farklı olarak) minnettarlığa karşı nöral duyarlılık üzerindeki uzun vadeli etkileri nelerdir?

Bu soruları ele almak için araştırmacılar, deneklerin fMRI’ye girerken parasal hediyeler olarak şükranlarını ifade ettikleri “İleri Öde” görevi olarak adlandırılan güven oyununun bir çeşidini geliştirdiler. Deneklerin yarısına kısa bir şükran yazma müdahalesi uygulandı ve bu müdahalenin birkaç ay sonra şükran görevi sırasında beyin aktivitesi üzerindeki etkisini araştırıldı. Bu yaklaşım, hem şükranla ilişkili anlık sinirsel aktiviteyi hem de şükran ifadesinin beyin aktivitesi üzerindeki kalıcı etkilerini ölçmemizi sağladı. Bunlar sonucunda iki şey öne çıktı: birincisi, minnettarlık belirli beyin bölgelerindeki aktivite ile ilişkilidir; ikincisi, basit bir şükran yazma müdahalesinin, haftalar ve aylar boyunca hem minnettarlıkta hem de minnettarlığa karşı nöral hassasiyette önemli artışlarla ilişkili olduğuydu.

Bunun ardından prosedürler Indiana Üniversitesi tarafından onaylanan başka bir çalışmada yapıldı. Bu çalışmadaki popülasyon ise terapi gören insanlardan seçildi. Bu insanlar da üç farklı şekilde devam etti. Bir grup minnet duyduğu şeyleri mektup halinde yazdı. Diğer bir grup ifade edici yazma olarak geçen denekler duygularını ifade ettiği bir yazma sürecine tabi tutuldu ve son grup da sadece terapi görmeye devam etti. Bu süreçten sonra ise şöyle bir şey gözlemlendi: Terapiyle devam eden grupla minnet duyduğu şeyleri mektup halinde yazan grubun fMRI’da çok yakın sonuçlar verdiği bildirildi. (Tabi ki bu sonuçlar yaş, cinsiyet, bir hastalık durumu ya da kişinin sahip olduğu depresyon/anksiyete derecesine göre değişiklik gösterebilmektedir.)

İfade edici yazmada ve terapidekilerden önemli ölçüde daha iyi zihinsel sağlık bildirildi. Ek olarak, minnet duyduğu şeyleri yazma, ifade edici yazma koşuluyla karşılaştırıldığında, deneklerin yazılarındaki olumsuz duygu kelimelerinin daha düşük bir oranı, koşulun zihinsel sağlık üzerindeki etkisine aracılık ettiği görüldü. Yani şükran yazma koşulundaki denekler, daha iyi zihinsel sağlıkla ilişkili olan, ifade edici yazma koşulundakilere göre daha düşük oranda olumsuz kelime kullandılar.

Popülasyon genelinde de minnet duymanın dört bölgeyi pozitif yüklediği görüldü. Bunlar: sol superior parietal lobda, sol superior frontal girusta, sol inferior frontal girusta ve sağ orta oksipital girusta. Beynin başka konumlarında da bir etki olup olmadığını belirlemek için biraz daha liberal bir eşik ile, medial frontal girus, parietal lob ve görsel kortekste küme düzeltmesini geçen birkaç ek bölge bulundu. Sonrasında da amigdala, ventral striatum, ventromedial prefrontal korteks ve insula dahil olmak üzere limbik bölgeler daha da sorgulandı, ancak minnet derecesi regresöründe, düzeltilmemiş bir p < 0,001 eşiğinde bile, pozitif veya negatif başka önemli bir yükleme bulunmadı.

Yazar: Senanur Gülce

Editörler:  İdil Altıntaş, Hilal Türkan

The effects of gratitude expression on neural activity: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1053811915011532?casa_token=chyxzZOwplAAAAAA:-rX62d7GzQ4hCBRnYZASDSP9-ORrzfR-D8y5Mu7layObXuaUv_AwFjShupwZXJ0Bf-2b_1oDabU#t0010

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.