YAŞAMI TEHDİT EDEN OLAY: GÖZ KIRPMAK
Gözünüzü her kırptığınızda dünya saniyenin beşte biri kadar bir süreliğine kararır. Bu çoğu insan için neredeyse fark edilemeyecek kadar kısa bir andır. Fakat saatte 354 kilometre hızla ilerleyen bir Formula 1 sürücüsü için bu beşte bir, neredeyse 20 metrelik görüş kaybı anlamına gelir.
İnsanların ne sıklıkta göz kırptığı düşünüldüğünde (dakikada 30 defaya kadar), bir sürücü göz kırpma nedeniyle dakikada 595 metreye kadar görüş kaybı yaşayabilir.
İnsanların genellikle rastgele aralıklarla göz kırptığı düşünülür. Fakat araştırmacılar bunun bazı Formula sürücüleri için geçerli olmadığını keşfetti. Bilişsel sinirbilimci Ryota Nishizono ve meslektaşlarının 19 Mayıs’ta iScience’da yayımladıkları rapora göre; “Sürücüler her turda parkurun aynı bölümlerinde göz kırpma eğilimindir.”
Japonya, Atsugi’deki NTT İletişim Bilim Laboratuvarları’ndan Nishizono, profesyonel bir yarış bisikletçisi olarak geçmişinden insanların fiziksel aktivite sırasında bilgileri nasıl işlediğini incelemek istedi.
Nishizono, motor yarışı veya bisiklete binme gibi aşırı koşullar altında hafif bir hatanın yaşamı tehdit eden tehlikeye yol açabilmesine rağmen insanlarda göz kırpma davranışı hakkında neredeyse hiç literatür bulamamasına şaşırdı. Bu nedenle, insanların yüksek hızlı sürüş sırasında nasıl göz kırptığını incelemek için bir Japon Formula araba yarışı ekibiyle ortaklık kurdu.
Nishizono ve meslektaşları, üç sürücünün kasklarına göz takip cihazları yerleştirdiler ve onlara üç Formula pistinde (Fuji, Suzuka ve Sugo) toplam 304 tur sürdüler.
Ekip, sürücülerin göz kırptığı yerin şaşırtıcı bir şekilde tahmin edilebilir olduğunu gördü. Sürücüler, hızlanma ile güçlü bir bağlantısı olan ortak bir göz kırpma modeline sahipti; öyle ki, sürücüler hız veya yön değiştirirken, tıpkı pistteki bir virajda olduğu gibi, göz kırpmama eğilimindeydiler ama genelde daha güvenli düz yollarda göz kırpıyorlardı.
Yazar: Senanur Gülce
Editörler: İdil Altıntaş, Hilal Türkan
