Ya Öyle Değilse?
Neredeyse her şeyi hatırlayabildiğinizi hayal edin. Zihniniz; isimlerin, resimlerin, tarihlerin ve olayların ansiklopedik bir not defteri olarak işlev görüyor. Sizce de oldukça enteresan olmaz mıydı? İşte, Brad Williams’ın tam olarak bu özelliği onu Google’ın kişiselleştirilmiş bir versiyonu yapıyor. Kapsamlı hafızası, neredeyse her türlü haber olayını, yaşadığı her şeyi, belirli tarihleri ve hatta hava durumu da […]
Araştırmacılar, bitkiler üzerindeki insan kalıntılarının dronelar tarafından tespit edilebilecek değişikliklere neden olup olmadığını inceliyor. Trends in Plant Science dergisinde yazan Stewart ve meslektaşları, yalnızca ABD’de her yıl 100.000 kişinin kaybolduğunu belirtiyor. Özellikle ormanlık alanda yürüyerek aramanın zor olduğunu ve yerdeki özelliklerin uzaktan algılanmasının yapraklar tarafından engellenebileceğini söylüyorlar; ancak ekip, bitkilerin kendilerinin de ipuçları verebileceğini söylüyor […]
Çok güvendiğiniz bir dostunuzun ricasına kulak verdiğinizi düşünün. Herhangi bir sebeple sizden hiç bilmediğiniz karanlık bir yerden geçmenizi istiyor. Ve öyle ki, arkadaşınızın belirttiğine göre bu yolda sizden başka canlı ya da cansız en ufak şey yok. Yani bu göz gözü görmez yerde karşınıza çıkıp sizi korkutabilecek herhangi bir şey olması mümkün değil. Şimdi gelin […]
2020 Nobel Kimya Ödülü: CRISPR Yazıma başlamadan ve konuya daha detaylı bakmadan önce, incelediğim makalenin belki de ‘ilham kaynağı’ sayılabilecek yönteminden genel olarak bahsetmek istiyorum: CRISPR. Çoğumuz belki de bu gelişmenin adını geçtiğimiz haftalarda Kimya alanında verilen Nobel ödülü ile duydu, birazımız da zaten biliyor ve takip ediyordu. Bu seneki Nobel Kimya Ödülü, CRISPR tekniğinin […]
Giriş Hepimizin aslında ünlü fizikçi Stephen Hawking’den aşina olduğu Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS), motor nöronların hasar görmesi sonucu kasların güçsüz düşmesidir. Bu nedenle diğer adı Motor Nöron Hastalığı’dır [Motor Neuron Disease (MND)]. Hasta zaman geçtikçe kötüleşir. Önce kol ve bacaklarda, sonra tüm vücutta hareket zorlaşır. En sonunda nefes alma, konuşma ve yutma da güçleşir. Nadir […]
Uyku, kimimiz için biten günün ardından gelen keyifli bir arkadaş; kimimiz içinse yokluğu eziyete dönüşen bir gereklilik. Ancak biliyoruz ki “uyku”- sevelim ya da sevmeliyim- bizlerin biyolojik açıdan en önemli ihtiyaçlarından biri. Bu yüzden uyku bozuklukları, üzerinde çalışılması gereken önemli sağlık sorunlarının başında geliyor. COVID-19 hayatımızın her alanında etkisini gösterdi ve göstermeye de devam ediyor. […]
‘’Dünyaya geldikten birkaç saniye sonra plastik bir balonun içine alındı ve ömrünün sonuna dek orada yaşadı.’’ Kulağa son derece tuhaf gelen ve belki hayal dünyamıza dahi sığdıramadığımız bu hikâye bir insanın tek ve gerçek dünyası olabilir miydi? David, 21 Eylül 1971’de Houston’daki Texas Çocuk Hastanesinde doğdu. Gerçek dünyaya birkaç saniye maruz kaldıktan sonra, plastik bir izolatör baloncuğuna yerleştirildi. David, […]
Temel ilkeleri John Holland tarafından atılan genetik algoritma kavramı, doğal seçime dayanan bir arama ve optimizasyon metodudur. Bu kavram yapay zekanın evrimsel süreçleri inceleyip problemlere hızlı ve kolay çözümler üretmesi sonucu ortaya atılmıştır. Örneğin bir populasyonda hangi canlının neslini sürdürme ihtimalinin daha yüksek olduğunu belirler. Bu durum canlının ortama uyum gücünün göstergesidir. Aynı şekilde bu […]
Her insanın kendi genetik kimliği vardır. Bu kimlik, hastalıklara yatkınlıkla beraber pek çok şeyi gösterir. Mikroorganizma topluluğu olarak mikrobiyota da benzer şekildedir. Bireye özgü olmasıyla beraber kişi hakkında bilgi verir. Barındırdığı genetik materyale ise mikrobiyom denmektedir. Bu bağlamda İnsan Genom Projesinin ardından “İnsan Mikrobiyom Projesi” (HMP) tamamlanmıştır. Araştırmacılar mikroorganizmalarca zengin beş bölge belirledi. Burun, ağız, […]
Antarktika gezisi sırasında Rus cerrah Leonid Rogozov ciddi şekilde hastalandı. Bir ameliyata ihtiyacı vardı ve keşif ekibinin doktoruna başvurmak durumunda kaldı yani; kendisine. Evet, yanlış duymadınız! Ekipteki tek doktor olarak, bunu kendisinin yapması gerekiyordu. Leonid Ivanovich Rogozov, 1960-1961 yılları arasında Antarktika Novolazarevskaya Üssünde Sovyet Antarktika Seferi’ne katılan önde gelen bir Rus doktordu. Leonid, beklenmedik bir olay nedeniyle bu görevde dünya çapında ün […]
Çocuklardan yaşlılara hemen hemen her yaş grubunu enfekte eden bu canlı, günlük hayatımızdan çok uzakta yaşamamaktadır. Bu parazit lavabolardan, yüzme havuzlarından, klimalardan ve içme suyundan izole edilebilirken aynı zamanda toprak gibi farklı yaşam alanlarında da görülebilir. Acanthamoeba keratiti patogenezinde rol alan bu organizma ciddi görme kayıplarına ve hatta körlüğe neden olabilmektedir. Konağın kornea tabakasına yerleşmesi […]
Hepimizin bildiği gibi; çizimler, anatomi öğreniminin kilit noktasını oluşturmaktadır. Bununla birlikte; anatomik illüstrasyon, mevcut statüye ulaşmak için yüzyıllar boyu süregelen bir gelişim göstermiştir. Bu gelişme ilk başta sanat ve eğitim amaçlı iken ilerleyen aşamalarda tıbbi hedeflere yönelik olmuştur. Gelin hep beraber bu serüvene bir göz atalım: Mevcut literatür Galen’ in tanımlayıcı metninin hâkim olduğu klasik […]
Giriş Pek çok toplumu etkileyen ve hakkında çokça söylenti yayılan Viking toplumunun savaşçı ve barbar olduklarını biliyoruz. Topraklarının verimsizliği yüzünden başka ülkelere göz dikmişlerdir. Üç farklı Viking grubu İsveç, Norveç ve Danimarka olmak üzere farklı yerlerde yaşamaktadır ve hepsinin hedef saldırı bölgeleri farklıdır. Danimarka Vikingleri İngiltere’ye, İsveç Vikingleri Baltık Denizi civarına ve Norveç Vikingleri de […]
NÖRONLARIN BİLİNÇ GELİŞTİRMEDEKİ YERİ Beyin, 2.5kg ağırlığında, vücut oksijeninin sadece yüzde 25 lik bir dilimini kullanan buna rağmen dış dünyayı algılamamızda, yorumlamamızda hatta bu sayede tepki geliştirerek vücudumuzdaki tüm sistemleri harekete geçirmemizde başrol oynayan mucize bir yapı, bazı kesimlerce tesadüfi.. Her ne olarak bahsedilirse bahsedilsin beynin çalışma prensibi bilim dünyası için hala tam olarak bilinmiyor, […]
Gelişimde yetişkinlik terimi, bebeklik, çocukluk ya da ergenlik kadar açık ve somut değildir. Örneğin, Piaget bilişsel gelişimin ergenlikte tamamlandığını ve yetişkinlikte kararlılık kazandığını, başka bir ifade ile yetişkinlikte önemli bilişsel değişimlerin olmadığını söylemektedir. “Yetişkin” terimi, Latince “büyümek” kelimesinden gelir. Yani, yetişkin kişi “büyümüş” kişidir. Burada söz edilen büyüme, hem fizyolojik açıdan, hem de psikolojik açıdan […]
Bebekler on bir ay boyunca, konuşmacının etnik kökeninden dile bağlı beklentilerde bulunur. Çalışma, bebeklerin çevrelerinde karşılaştıkları bireylere göre diller arasında bağlantı kurmalarını önermektedir. Bebeklerde Dil Algısı Bebekler, karşısında konuşan bir birey olduğunda konuşma esnasında dinlemeye oldukça yatkındırlar. Daha anne karnındayken duyulan konuşmaları ritmik olarak farklı yabancı dillerden ayırt edebilirler. Ayrıca, bebekler doğumdan hemen sonra anadile […]