Ya Öyle Değilse?
Bu yazıda 2020 yılının en çok tartışılan ve popüler olan hayvanı yarasaları tüm detaylarıyla sizlere anlatmak istedim. Küçük (2.5 cm boyundaki yabanarısı yarasası) ya da büyük (1.5 kg’yi bulabilen devasa altın taçlı uçan tilkiye), yarasalar şöhretlerinden dolayı bazı sorunlar yaşamakta. Vampirlerle ilişkilendirilmelerinin yanı sıra, sıklıkla ‘uçan sıçanlar’ olarak biliniyorlar ve zoonotik hastalıkları insanlara bulaştırmalarıyla biliniyorlar. […]
Talidomid, 1950’li yılların sonunda Chemie-Grunenthal GmbH adlı Batı Almanya’da bulunan bir ilaç şirketi tarafından piyasaya sunuldu. İlk başlarda etkili bir sedatif (yatıştırıcı) olarak bilinen ilaç daha sonraları antiemetik (kusma önleyici) etkinliğinin de ortaya konulmasıyla hamile kadınlarda görülen sabah bulantılarının da tedavisinde kullanılmaya başlandı. İlaç birkaç yıl içinde özellikle hamile kadınlar arasında öylesine popülerleşti ki kullanılmasının […]
Organ yetmezliğinin son safhasında olan pek çok hasta için nakil en etkili tedavi seçeneği haline gelir. Günümüzde kullanılmakta olan bağışıklık baskılayıcılar etkili bir şekilde akut reddi önleyebiliyor fakat yüksek morbidite oranı ve kronik reddin önlenmesindeki etkilerinin azlığı hala bu baskılayıcıların ciddi problemleri olarak görülüyor. Düzenli olarak bağışıklık baskılayıcı kullanmak zorunda olan organ alıcıları bu tarz […]
Alois Alzheimer, yüzyılı aşkın süre önce daha sonraları kendi adıyla anılacak olan Alzheimer hastalığını “yapışkan plakların bazı beyin bölgelerine ve nöronlara verdiği hasar sonucu görülen demans” olarak tanımladı. O günden beri bilim insanları Alzheimer araştırmalarında bu “yapışkan plaklar”ın oluşum sebebi ve tedavi yöntemleri üzerine yoğunlaşmıştı. Ancak bu yılın Ocak ayında yayınlanan bir makale hastalığa yeni […]
Bu kadar uzun süren ve bu kadar insanı öldüren bir Ebola salgını neden daha fazla dikkat çekmiyor? Gine, Liberya ve Sierra Leone’de 2014 ve 2016 yılları arasında bildirilen 28.616 hastalık vakası ve 11.310 ölümle sonuçlanan Batı Afrika salgını sonrasında; en büyük ikinci Ebola salgını 1 Ağustos 2018’ den beri 2.671 kişide görüldü ve 1.790 kişinin […]
Geçen yıl Kasım ayında Hong Kong’da ikincisi düzenlenen Uluslararası İnsan Genomu Düzenleme Zirvesi sırasında He Jiankui tarafından duyurulan dünyanın ilk CRISPR bebeklerinin (Lulu ve Nana) ardından MIT Technology Review’un haberine göre üçüncü CRISPR bebek de Çin’de çoktan dünyaya gelmiş olabilir. Bilim ve etik camiaları, gen düzenleme yöntemiyle dünyaya gelen bebeklerin artılarını ve eksilerini tartışırken He […]
1950’lerin başında, Rosalind Franklin, Francis Crick ve James Watson, DNA’nın kimyasal yapısını keşfettiklerinde; bu insan genlerinin kimyasal modifikasyonu yoluyla iyileştirilebilmesinin de bir başlangıcıydı. Bu keşif genetik biliminin en büyük sıçramalarından biriydi. Watson ve Crick, genetik kökenli hastalıkların tedavisi için çabalayan bilim insanlarının önünü açarak tıp dünyasında da yeni bir kapı aralanmasına yardım etti. Bu aynı […]
Cinayet, sadece bir tarafın diğerini öldürmesiyle kalmayıp bütün çevreye maddi ve manevi anlamda bir çok zarar veren bir olgu olduğu aşikardır. Maddi zararı açısından Türkiye için bir çalışma bulamasam da DeLisi ve arkadaşlarının 2010 yılında yayınladıkları çalışmaya göre sadece Amerika Birleşik Devletleri’ne 255 milyar dolarlık bir yükü vardır.(1) Türkiye İstatistik Kurumu, Ceza İnfaz Kurumu İstatistikleri […]
2018 yılında nörobilimciler beynimizin yapısını anlayabilmek için yenilikçi bir şekilde klasik bir matematik dalı olan cebirsel topolojiyi kullandılar. Bunun sonucunda da beynin 11 boyutta faaliyet gösteren çok boyutlu geometrik yapılarla dolu olduğunu buldular. Ancak konuya başlamadan önce kısaca topoloji nedir onu anlayalım; Topoloji Nedir? Topoloji; yüzeylerin ve genel şekillerin özelliklerini inceleyen, fakat uzunluk ve açılarla […]
Northwestern üniversitesindeki bilim insanları biyolojik saatimizi sadece iki kan tahliliyle ölçmenin bir yolunu buldular. Ancak bundan önce gelin, biyolojik saatin ne olduğunu anlayalım; Sirkadiyen ritim nedir? Sirkadiyen ritimler günlük bir döngüyü takip eden fiziksel, zihinsel ve davranışsal değişikliklerdir. Öncelikle bir organizmanın çevresindeki aydınlığa ve karanlığa tepki verirler. Geceleri uyumak ve gündüz uyanık olmak, ışığa bağlı […]
Yine bir LoL hakkında çalışma, yine bir plastisite 🙂 Peki Görsel Seçici Dikkat nedir? Bir bilgisayar düşünün. Aynı anda binlerce girdi alıyor ve aldığı girdileri ayıklayacak hiçbir mekanizması yok. Sistemde oluşan yük baya fazla olurdu. İşte bu yüzden evrimsel süreçte ”görsel sistemimize’’ fazla yük binmemesi amacıyla seçim gereksinimi oluşmuştur. İşte elimdeki çalışma 1 saatlik aksiyon […]
66 yaşında kafkasyalı bir kadın olan Jo Cameron hiçbir ağrı deneyimlemiyor, yaraları hızlı bir şekilde iyileşiyor ve hayatı tehdit eden durumlarda bile (örneğin araba kazası) soğukkanlılığını koruyabiliyor. Evet, sanki bir çizgi roman karakteri gibi duruyor ancak gerçek. Cameron doktorların dikkatini ilk defa 65 yaşındayken, kalçasındaki bir problem için hastaneye başvurduğunda çekmiş. Yapılan testlerde kalçası şiddetli […]
Size bir önceki yazımda E-spor E-spor Deneyiminin Beyindeki Bazı Bölgelere Etkisi hakkında bilgi vermiştim. E-spor hakkında yapılan diğer çalışmalara baktığımda Computers in Human Behavior dergisinin Haziran 2018 sayısındaki Peter B. Gray ve arkadaşlarının yaptığı çalışmaya rastladım. E-spor oyununa ya da daha genellersek online oyunlara baktığımızda oyunda uzmanlaşılmak amacıyla kazanılan deneyimlerle birlikte vücutta bazı değişikler görülebileceğini […]
E-spor Nedir? E-spor en temel anlamda video oyunları kullanılan rekabet şekli olmakla beraber ülkemizde ve dünyada genelde 12-20 yaşlar arasında ilgi gören video oyunlarının bir çok sanal ortamda takımlar eşliğinde yarışmasıyla oluşan bir spor türü olarak görülmektedir. Spor türü olup olmadığı tartışılsa da Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) desteği ile yapılan Asya Oyunları’nda 2020 yılında yerini […]
Bugünkü yazımda sizlerle bir makale incelememi paylaşmak istiyorum. Makalenin kendisine ulaşmak istiyorsanız sondaki “Yararlanılan Kaynaklar” bölümündeki ilk makaleye bakmanız yeterli olacaktır. Önerileriniz, yorumlarınız için benimle iletişime geçmekten lütfen çekinmeyin. Sizin de tecrübe ve eleştirilerinizle daha anlaşılır, daha doğru, daha güzel yazılar paylaşmak en büyük hedefim. Hepinize iyi okurlar dilerim. Mesenkimal kök hücreler(MSCs) birçok organın(kas, karaciğer, […]
Göle taş attığımız zaman etrafındaki suyun belli aralıklarla dalgalandığını görürüz. Bu dalgalanmaları inceleyerek suyun ve dolayısıyla moleküllerinin karakteristik özellikleri, kütleleri, yoğunlukları ve hızları hakkında bilgi sahibi olabiliriz. Chettih ve Harvey, fare beyinlerindeki birincil görsel korteksin mekanizmasını çözümlemek için benzer bir yaklaşım izliyorlar. Bu noktada göle attığımız taşı ilk nöron aktivitesine ve çevresinde kendisine göre daha […]
İnsanlık tarım ile uğraşmadan önce doğada toplayıcı ve avcılık şeklinde ekonomik faaliyetler yürütmekteydi. Herhangi bir üretim söz konusu değildi doğadan beslenmekteydi ve sadece tüketici pozisyonundaydı. İnsanoğlu mağaralardan ovalara gelerek yerleşik hayatta geçmesiyle birlikte Anadolu ve Mezopotamya topraklarında ilk kez tarım ve hayvancılık yaparak tarihsel olarak üretim sürecini başlatmış oldular. Tüketim toplumundan üretim toplumuna geçme noktasında […]